سرور مجازی (VPS) چیست؟

سرور مجازی یا هاست اشتراکی اولین دو راهی است که  معمولا افراد هنگام راه‌اندازی یک وب‌سایت با آن مواجه می‌شوند. چون اگر بخواهیم راه‌اندازی یک وب‌سایت را به افتتاح یک مغازه یا فروشگاه تشبیه کنیم. نقش هاست یا سرور دقیقا مانند فضای فیزیکی فروشگاه است. به بیان ساده‌تر همانطور که برای راه‌اندازی یک فروشگاه فیزیکی به یک فضا یا مغازه نیاز داریم تا اجناس را به مشتریان ارائه دهیم. برای ایجاد یک وب‌سایت و ارائه اطلاعات و داده‌ها به کاربران نیز به یک فضا نیاز است. برای نگهداری داده‌های سایت فضاهای مختلفی وجود دارد که یکی از آن‌ها سرور مجازی (VPS) است.

VPS یا سرور مجازی چیست؟

همانطور که می‌دانید سرور یک رایانه قدرتمند برای نگهداری فایل‌ها و اطلاعات یک وب‌سایت است. زمانی که کاربر آدرس دامنه سایت را جستجو می‌کند در واقع سرور اطلاعات را برای مرورگر ارسال می‌کند تا آن‌ها را به کاربر نمایش دهد. حال که به طور مختصر با عملکرد سرورها آشنا شدیم، می‌خواهیم بدانیم سرور مجازی یا VPS چیست؟ VPS مخفف عبارت Virtual Private Server (سرور خصوصی مجازی) است. در واقع سرور مجازی نوعی سرور است که یک سخت‌افزار قدرتمند به کمک یک نرم‌افزار نقش چند سرور مختلف را ایفا می‌کند. به بیان ساده‌تر VPS نوعی سرور است که از راه دور می‌توان به منابع آن دسترسی داشته و از آن‌ها استفاده کرد.

از چگونگی عملکرد سرور مجازی چه می دانید

معمولا برای توضیح عملکرد VPS از مثال معروف مجتمع مسکونی استفاده می‌شود. همانطور که می‌دانید در یک مجتمع مسکونی چند طبقه، چندین خانواده مختلف در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند که هر خانواده دارای یک واحد اختصاصی است.

در واقع باید گفت که سرور نوع مجازی نیز همچون یک واحد آپارتمان، در یک مجتمع مسکونی (سرور فیزیکی) است. همانطور که هر خانواده وظیفه مدیریت و نگهداری واحد خود را بر عهده دارد، در مبحث سرورهای نیز هر کاربری وظیفه مدیریت و کنترل سرور خود را نیز انجام می‌دهد.

با کاربردهای سرور مجازی آشنا شوید

در بخش قبلی دریافتید که vps چیست؟ حال در این بخش لازم است که با کاربردهای سرور مجازی آشنا شوید. در ادامه رایج‌ترین کاربردهای اصلی VPS بررسی شده است.

میزبانی سایت

میزبانی از سایت به عنوان اصلی‌ترین کاربرد VPS محسوب می‌شود. چون سرورهای مجازی محل مناسبی برای ذخیره کردن محتواها، دیتا و سایر فایل‌های سایت به شمار می‌روند. علاوه‌بر آن از این اطلاعات به خوبی محافظت می‌کنند.

بکاپ‌گیری از دیتابیس سرور

همانطور که می‌دانید تهیه یک نسخه پشتیبان از اطلاعات سایت نیز اهمیت زیادی دارد. از آنجایی که از اطلاعات سایت‌های پربازدید باید صورت مداوم بکاپ‌گیری شود. سرورهای مجازی گزینه بسیار خوبی برای پشتیبان‌گیری و نگهداری اطلاعات به شمار می‌روند.

 سرور بازی

در حال حاضر بازار بازی‌های آنلاین نیز بسیار پر رونق است و برخی از گیمرها از این طریق حتی کسب درآمد دارند. به همین دلیل یکی از کاربردهای سرورهای مجازی پشتیبانی از بازی‌های آنلاین است.

بررسی کدهای برنامه نویسی

بخشی از کار برنانه‌نویسان آزمون و خطا است زیرا با تست کردن کدهای نوشته شده خود، می‌توانند به ایرادات آن پی ببرد. سرورهای مجازی معمولا بستر مناسبی برای تست و بررسی برنامه‌های کدنویسی شده هستند.

بازار رمز ارز و بورس

در معاملات بزرگ بورسی سرعت اینترنت بسیار مهم است و گاهی برخی از افراد به دلیل کندی اینترنت، دچار زیان‌های مالی شدند. اما با استفاده از سرورهای مجازی به دلیل سرعت خوبی که دارند به راحتی می‌توان معاملات بورسی و رمز ارزها را انجام داد.

شبکه خصوصی مجازی یا vpn

از دیگر کاربردهای سرور نوع مجازی این است که از آن‌ها می‌توان به عنوان vpn نیز استفاده کرد. از جمله مزایایی که سرور مجازی نسبت به vpn دارد این است که سرعت بیشتری دارد و IP آن نیز دائما تغییر نمی‌کند.

مزایا و معایب سرور مجازی چیست؟

بدون شک هر نوع میزبانی از سایت نیز دارای مزایا و معایبی است. VPS نیز از این قاعده مستثنی نیست و مزایا و معایبی نیز دارد.

مزایا VPS

• به نسبت هاست اشتراکی سرعت بیشتری دارد.
• با افزایش ترافیک سایت عملکرد سایت دچار خطا نمی‌شود.
• بروز رسانی آن ساده و راحت است.
• ترافیک سایر سرورهای مجازی نصب شده بر روی سرور فیزیکی، تاثیری بر روی سرعت و عملکرد سایت نمی‌گذارد.
• در مقایسه با هاست اشتراکی قابل اعتمادتر است.
• امکان دسترسی همسایه‌ها به دیتابیس و سایر فایل‌ها وجود ندارد.
• امکان نصب و ادیت نرم افزارهای خاص بر روی آن وجود دارد.
• هزینه پرداخت شده بابت دریافت سرور مدل مجازی نسبت به امکانات آن بسیار مقرون‌به‌صرفه است.

معایب VPS

• در مقایسه با هاست اشتراکی برای تهیه این نوع سرور باید هزینه بیشتری را پرداخت کرد.
• برای بهره‌گیری از خدمات و مدیریت این نوع از سرور باید تز یک‌سری دانش فنی برخوردار بود.
• چنانچه خطایی در تنظیمات سرور وجود داشته باشد، امکان به خطر افتادن امنیت اطلاعات و داده‌ها بسیار بالا است.

تفاوت سرور مجازی و هاست

همانطور که در ابتدای متن بیان کردیم معمولا یکی از چالش‌هایی که صاحبان سایت هنگام راه‌اندازی سایت با آن مواجه می‌شوند، انتخاب بین هاست و VPS برای میزبانی از سایت است. حال ما در این بخش می‌خواهیم به بررسی تفاوت‌های این دو نوع میزبان بپردازیم تا انتخاب برای آن‌ها کمی ساده‌تر شود.

1. قیمت هاست در نسبت به سرور مجازی ارزان‌تر است.
2. امکانات و انعطاف‌پذیری VPS بسیار بیشتر و متنوع‌تر از هاست است.
3. در هاست منابع سرور با سایر سایت‌ها به صورت اشتراکی استفاده می‌شود اما در سرور مدل مجازی منابع به صورت اختصاصی استفاده می‌شوند.
4. سرعت پردازش و بارگذاری سایت در هاست پایین‌تر از VPS است.
5. امنیت VPS بسیار بیشتر از هاست اشتراکی است.
6. در هاست اشتراکی چنانچه سایتی بر روی سرور مشکل ایجاد کند، سایت شما نیز دچار خطا و مشکل می‌شود زیرا منابع دسترسی کاملا مشترک است. اما در سرورهای مجازی همچین اتفاقی رخ نمی‌دهد. به عبارتی مشکلات و خطاهای یک سایت بر سایت دیگر تاثیری ندارد.

تفاوت سرور مجازی و سرور اختصاصی

1. هزینه تهیه سرور اختصاصی بیشتر از سرور نوع مجازی است.
2. منابع سرور اختصاصی بسیار بیشتر از مجازی است.
3. در سرور اختصاصی هیچ‌گونه اشتراکی با سایر سایت‌ها ندارد.
4. امکان نصب تمام نسخه‌های سیستم عامل بر روی سرور اختصاصی وجود دارد. در صورتی که بر روی سرور مدل مجازی فقط نصب سه نوع سیستم عامل ویندوز، لینوکس و میکروتیک امکان‌پذیر است.
5. امکان تقسیم کردن سرورهای اختصاصی به سرورهای مجازی کوچک‌تر وجود دارد اما این امکان برای نوع مجازی وجود ندارد.
6. میزان انعطاف‌پذیری سرور نوع مجازی بسیار بیشتر از سرور اختصاصی است زیرا در صورت بروز مشکل به راحتی می‌توان آن را به به سرور دیگر انتقال داد.
7. قدرت سخت‌افزاری در سرور اختصاصی بیشتر از نوع مجازی است.
8. پهنای باند و امنیت در سرور اختصاصی بسیار بیشتر از مجازی است.

به طور خلاصه اگر بخواهیم تفاوت این دو سرور را بیان کنیم. باید گفت تفاوت سرور اختصاصی با سرور مجازی مانند تفاوت امکانات یک خانه ویلایی با امکانات یک واحد آپارتمان در مجتمع مسکونی است.

تفاوت سرور مجازی و سرور مجازی ابری

شاید پیش از پرداختن به تفاوت‌های این دو سرور، بهتر است بدانیم سرور مجازی ابری چیست؟ منظور از سرور ابری، یکی از انواع سرور مجازی به شمار می‌رود که در یک پلتفرم رایانش ابری قابل اجرا است. حال که کمی با تعریف سرور ابری آشنا شدید، نوبت آن رسیده که به بررسی تفاوت‌های آن‌ها بپردازیم:

1. در سرور ابری مجازی، امکان بهره‌گیری منابع و فضا از چند سرور مختلف وجود دارد در صورتی که در سرور مجازی عادی این امکان وجود ندارد. چون سرورهای عادی فقط امکان دسترسی به یک سرور را دارند.
2. ارتقا سرور ابری مجازی به صورت آنی امکان‌پذایر است در صورتی که ارتقای سرور عادی مجازی نیاز به تایید سرویس دهنده دارد‌.
3. کارایی و کنترل سرور مجازی ابری بهتر و قابل قبول‌تر از نوع عادی است.

انواع مختلف سرور مجازی بر اساس نحوۀ مدیریت

سرور مجازی از نظر نحوۀ مدیریت به دو نوع مدیریت شده (Managed) و مدیریت نشده (Unmanaged) دسته‌بندی می‌شوند. حال سوالی که ممکن است در اینجا پیش آید این است که تفاوت سرور مدیریت شده و مدیریت نشده چیست؟

برای پاسخ باید گفت که سرور مدیریت شده و مدیریت نشده از نظر سرعت و عملکرد هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. بلکه تنها تفاوت آن‌ها در نوع مدیریت سرور است. در سرور مجازی مدیریت شده، مدیریت کلیه امور فنی سایت مانند بررسی اسپم یا ویروس، امنیت، آپدیت و… به عهده شرکت ارائه‌دهنده خدمات میزبانی وب است. اما در سرور مدیریت نشده کنترل امور و مدیریت آن‌ها بر عهده خریدار سرور است.

انواع مختلف  سرور مجازی بر اساس سیستم عامل

معمولا سرور یا هاست توسط سیستم عامل‌های مختلفی مدیریت می‌‌شوند. برای مدیریت VPS نیز از سه سیستم عامل زیر می‌توان کمک گرفت. به عبارتی سرورهای مجازی از نظر سیستم عامل به سه نوع زیر تقسیم می‌شوند.

سرور مجازی لینوکس

هنگامی که سیستم عامل مورد استفاده در سرور، لینوکس باشد، VPS به نام سرور مجازی لینوکس شناخته می‌شود. همچنین سایت‌هایی که با زبان php نوشته می‌شوند نیز به سرورهای نوع لینوکسی نیاز دارند. از جمله مزایای این سیستم عامل می‌توان به قابلیت متن باز بودن آن اشاره کرد زیرا امکان نصب برنامه‌ها و نرم‌افزارهای زیادی در آن وجود دارد.

سرور مجازی ویندوز

سرور مجازی ویندوز نیز نوع دیگری از VPS است که بیشتر برای سایت‌هایی که با زبان‌های مایکروسافت مانند ASP.NET نوشته شده‌اند کاربرد دارد. معمولا این نوع سرور از طریق یک سیستم عامل ویندوزی تحت وب مانند RDP مدیریت می‌شود. استفاده آسان و راحت از این نوع  سرور نیز از جمله مزایای اصلی آن شناخته می‌شود.

سرور مجازی میکروتیک

سیستم عامل RouterOS که ساختار آن بر پایه لینوکس است، برای اولین بار توسط شرکت میکروتیک تولید و ارائه شد. این سیستم عامل نیز یکی دیگر از سیستم عامل‌های موجود است که‌ به کمک آن امکان مدیریت VPS وجود دارد.

انواع مختلف سرور مجازی بر اساس موقعیت جغرافیایی

محل قرارگیری و موقعیت جغرافیایی دیتاسنترهای وی پی اس نیز از جمله مواردی است که در تقسیم‌بندی سرورهای مجازی نقش مهمی دارد معمولا سرورهای مجازی از لحاظ موقعیت جغرافیایی دیتاسنتر به دو نوع داخلی (ایرانی) و خارجی تقسیم می‌شوند.

سرورهای مجازی داخلی (ایرانی)

این نوع از سرورهای مجازی توسط دیتاسنترهایی که داخل ایران وجود دارند، محافظت و نگهداری می‌شوند. این نوع از سرورها بیشتر مناسب وب‌سایت‌هایی است که کاربران آن‌ها در داخل ایران هستند.

سرورهای مجازی خارجی

همانطور که از نام آن‌ها مشخص است منظور از سرورهای خارجی، سرورهایی است که امکان ارائه آن‌ها در خارج از ایران وجود دارد. سرور مجازی آلمان (Hetzner)، هلند (OVH)، انگلیس (Redstation)، آمریکا (Colo Crossing و XLhost)، فرانسه (OVH) مشهورترین سرورهای مجازی خارجی به شمار می‌روند. معمولا این نوع از سرورها پایداری شبکه، حجم ترافیک و پهنای باند بیشتری نسبت به سرورهای ایرانی دارند. همچنین بیشتر مناسب سایت‌هایی هستند که کاربران آن‌ها، خارج از ایران به سایت دسترسی دارند.

سرور مجازی برای چه کسانی مناسب است؟

1. از آنجایی که قیمت VPS نسبت به هاست اشتراکی بیشتر است. در درجه اول این نوع میزبان بیشتر مناسب وب‌سایت‌هایی است که بودجه کافی برای تهیه آن را در دسترس دارند.
2. این نوع از سرور نیز برای سایت‌هایی که به سرعت لود و آپتایم بالا نیز نیاز دارند، مناسب است.
3. VPS برای افرادی که می‌خواهند نظارت بیشتر و کامل‌تری بر مدیریت وبسایت خود داشته باشند، نیز مناسب است.
4. مدیران وب‌سایتی که احساس می‌کنند به منابع بیشتری باید دسترسی داشته باشند، باید از این نوع سرور استفاده کنند.
5. این نوع سرور برای کسب و کارهای بزرگ که سایت آن‌ها در طول روز ترافیک زیادی دارد نیز مناسب است‌.
6. در آخر نیز باید گفت افرادی که برای امنیت داده‌ها و اطلاعات خود ارزش قائل هستند نیز بهتر است از این نوع سرور برای میزبانی وب‌سایت خود استفاده کنند.